Öğretim Programlarının Deprem Okuryazarlığı Bağlamında İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 5 / PDF İndirme: 0

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15712590

Anahtar Kelimeler:

Milli Eğitim Bakanlığı, Öğretim Programı, Deprem, Okuryazarlık

Özet

Bu araştırma Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından uygulanan öğretim programlarının deprem okuryazarlığı bağlamında incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemine uygun olarak doküman analizi ile gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Özel Eğitim ve Rehberlik, İlköğretim, Ortaöğretim kademeleri ile 2024 yılında uygulanmaya başlanan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) kapsamında hazırlanan öğretim programları analiz edilmiştir. Analiz edilen toplam öğretim programı sayısı 250’dir. Analiz kapsamında öncelikle metin incelemesi yapılmış ve deprem ifadesi geçen dersler belirlenmiştir. İkinci aşamada deprem ifadesi geçen metinler belirlenmiştir. Üçüncü aşamada metinler deprem okuryazarlığı bağlamında ele alınmış ve bilgi-tutum-davranış-beceri boyutlarında analiz edilmiştir. Analiz neticesinde elde edilen bulgulara göre 250 Öğretim Programı’nın 35’inde (%14) deprem ifadesi yer almaktadır. Bu 35 Öğretim Programı’nda ise 146 defa deprem ifadesi bulunan cümleler yer almaktadır. Bu cümlelerin deprem okuryazarlığı kapsamında incelemesi sonucu Özel Eğitim ve Rehberlik programlarında 5 davranış boyutu; İlköğretim programlarında 19 bilgi, 2 davranış, 1 tutum boyutu; Ortaöğretim öğretim programlarında 11 bilgi boyutu; TYMM kapsamında hazırlanan öğretim programlarında 69 bilgi ve 1 tutum boyutuna ait ifadeler tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler kapsamında, deprem okuryazarlığı bilgi, tutum ve davranış boyutunda ifadeler yer alırken beceri boyutunda herhangi bir ifadenin bulunmadığı, deprem okuryazarlığı bağlamında TYMM kapsamında hazırlanan öğretim programlarının diğer programlara oranla daha fazla işlevsel olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Referanslar

Açıkyıldız, G. ve Şahin, K. N. (2025). Ortaokul matematik dersi öğretim programlarının istatistik öğrenme alanı açısından karşılaştırılması. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(1), 1940-1967. https://doi.org/10.51460/baebd.1670525

Adiyoso, W., & Kanegae, H. (2012). The effect of different disaster education programs on tsunami preparedness among schoolchildren in Aceh, Indonesia. Disaster Mitigation of Cultural Heritage and Historic Cities, 6(1), 165-172.

Afacan Süğümlü, A. ve Bahşi, N. (2025). Türkiye yüzyılı maarif modeli ortaokul Türkçe dersi öğretim programı’nın bloom taksonomisi’ne göre incelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 12(1), 27-49. https://doi.org/10.33710/sduijes.1629076

AFAD. (2025). Açıklamalı afet terimleri sözlüğü. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu adresinden erişilmiştir.

Afrian, R., & Islami, Z. R. (2019). Peningkatan potensi mitigasi bencana dengan penguatan kemampuan literasi kebencanaan pada masyarakat Kota Langsa. Jurnal Pendidikan Geografi, 24(1), 132–144. https://doi.org/10.17977/um017v24i22019p132

Ahmed, M. (2011). Defining and measuring literacy: Facing the reality. International Review of Education, 57, 179-195. https://doi.org/10.1007/s11159-011-9188-x

Akkaş, H. H. (2023). Deprem bilinci. M. Öztürk & M. Kırca (Ed.), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası için akademik öneriler içinde (s. 23-35). Özgür Yayınları.

Aksoy, B. ve Sözen, E. (2014). Lise öğrencilerinin coğrafya dersindeki deprem eğitimine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Düzce ili örneği). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1). 279-297.

Aktaş, E. ve Eş, A. T. (2024). 2019 ve 2024 ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarının okuma becerisi bağlamında karşılaştırılması. Journal of History School, 73, 3527-3556. http://dx.doi.org/10.29228/joh.78200

Aladağ, C., Tapur, T. ve Kaya, B. (2024). Türkiye ve Kazakistan coğrafya öğretim programlarının karşılaştırılması. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (51), 1-25. https://doi.org/10.32003/igge.1394173

Aladağ, C. (2018). Türkiye ve Türkmenistan coğrafya öğretim programlarının karşılaştırılması. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 77-99. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14056

Aladağ, E. ve Bilen, M. (2024). Sosyal bilgiler ve fen bilimleri dersi öğretim programlarında meteorolojik kaynaklı afetler. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 41-56. https://doi.org/10.17539/amauefd.1486983

Altınok, G. (2021). Çevre eğitiminde sıfır atık politikasının sosyal bilgiler dersine yansıması ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Aksaray Üniversitesi. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.

Altunkeser, F. ve Coşkun, İ. (2018). 2009 ve 2015 Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırılması ve değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 114-135. https://doi.org/10.24315/trkefd.366695

Arslan, A. (2025). TYMM hayat bilgisi dersi Öğretim Programı’nın birinci sınıf öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science, 163(162), 202-220. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.80345

Asharose Saizen, I., & Sasi, P. K. C. (2015). Awareness workshop as an effective tool and approach for education in disaster risk reduction: A case study from Tamil Nadu, India. Sustainability, 7(7), 8965-8984. https://doi.org/10.3390/su7078965

Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26.

Avdar, R. ve Avdar, R. (2022). Türkiye’de yaşanan doğa kaynaklı afetlerin sosyo-ekonomik etkileri. Afet ve Risk Dergisi, 5(1), 1-12. https://doi.org/10.35341/afet.1032084

Aydemir, M. (2019). Yenilenen sosyal bilgiler dersi öğretim programının dijital vatandaşlık ve alt boyutları açısından incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 15-38.

Aydın, F., Akça, M. ve Akça, M. (2024). Öğretmenlerin deprem kavramına ilişkin metaforları. Avrasya Beşeri Bilim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-10.

Aydıner, N. (2011). Öğretim ile ilgili temel kavramlar. S. Güven (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 9-73). Pegem Akademi.

Bahagia, B., Mangunjaya, F. M., Wibowo, R., & Rangkuti, Z. (2021). The existence condition of environment and disaster literacy at elementary school student mother in bogor West Java. Edukatif: Jurnal Ilmu Pendidikan, 3(4), 1283-1297. https://doi.org/10.31004/edukatif.v3i4.508

Barası, M., & Erdamar, G. (2021). 2018 ortaokul Türkçe dersi öğretim programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi: öğretmen görüşleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 222-242. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.60703-851474

Başıbüyük, A. ve Pala, Ş. M. (2023). Hayat bilgisi, sosyal bilgiler ve coğrafya dersi öğretim programlarının afet eğitimi açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 184-197. https://doi.org/10.17556/erziefd.1063242

Benli Özdemir, E. ve Kayabaşı, Y. (2023). 1969’dan günümüze ortaokullarda okutulan fen öğretim programlarında yer alan “doğal afetler” konusunun karşılaştırılmalı incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(4), 1282-1291. https://doi.org/10.33206/mjss.1299047

Berber, N. C. (2015). Türkiye ve Hong Kong fizik öğretim programlarının karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 61-84. https://doi.org/10.17522/nefefmed.96894

Beyendi, S. (2013). 2013-2018 ortaokul matematik dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 177-200.

Bilir, U. (2025). Türkiye’de 2018 ve 2024 yılları fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel ögeler açısından karşılaştırılması. Millî Eğitim Dergisi, 54(246), 793-836. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1532604

Brown, L. M., Haun, J. N., & Peterson, L. (2014). A proposed disaster literacy model. Disaster Medicine and Public Health Preparedness. https://doi.org/10.1017 /dmp.2014.43

Can, E. ve Çapuk, S. (2024). Örgün eğitim programlarının deprem eğitimi açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 1599-1615. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2024..-1448748

Ceylan, T. (2025). Türkiye yüzyılı maarif modeli DKAB öğretim programlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. İlahiyat Tetkikleri Dergisi, (63), 1-16. https://doi.org/10.29288/ilted.1598481

Chung, S. C., & Yen, C. J. (2016). Disaster prevention literacy among school administrators and teachers: A study on the plan for disaster prevention and campus network deployment and experiment in Taiwan. Journal of Life Sciences, 10, 203-214. https://doi.org/10.17265/19347391/2016.04.006

Çakır, O. (2025). 2024 hayat bilgisi dersi öğretim programı öğrenme çıktılarının 21. yüzyıl becerileri bağlamında değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 54(246), 837-878. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1565831

Çeken, R. (2023). Temel eğitim programlarında deprem eğitimi. M. Öztürk ve M. Kırca (Ed.), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası için akademik öneriler içinde (s. 451-464). Özgür Yayın Dağıtım.

Değirmençay, Ş. A. ve Cin, M. (2016). Türkiye’deki deprem eğitimi araştırmaları: betimsel içerik analizi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 301-314.

Değirmenci, Y., Kuzey, M. ve Yetişensoy, O. (2019). Sosyal bilgiler ders kitaplarında afet bilinci ve eğitimi. E-Kafkas Journal of Educational Research, 6(2), 33-46. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.591345

Değirmenci, Y. ve İlter, İ. (2013). Coğrafya dersi öğretim programlarında doğal afetler. Marmara Coğrafya Dergisi, (28), 276-303.

Delen, T. (2023). İlkokul ders kitaplarının afet eğitimi açısından incelenmesi [Yüksek Lisans tezi, Giresun Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.

Demiralp, N. (2023). Temel eğitim ve ortaöğretim düzeyi öğretim programlarında afetlerin yeri. International Social Sciences Studies Journal, 9, (118); 9723- 9737. http://dx.doi.org/10.29228/sssj.73765

Demirbaş, İ. (2024). 2024 Sosyal bilgiler dersi öğretim programında afetin yeri. H. Akdağ (Ed.), Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar-v içinde (s.229-243). Pegem Akademi.

Demir, D. (2024, Ekim). 2019 ve 2024 Türkçe dersi öğretim programlarındaki 5. sınıf okuma becerisi öğrenme çıktılarının karşılaştırılması Bildiri sunumu. 8. Uluslararası Türklerin Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu, Atırav.

Demir, M. F. ve Demir, Z. (2025). İlkokul fen bilimleri dersi 2018 ve 2024 programlarının karşılaştırılması. Academic Journal of Education and Social Sciences, 2(1), 1-16. https://doi.org/10.5281/zenodo.15213241

Demir, E. (2025). 2024 Ortaöğretim kimya dersi öğretim programının 2018 ortaöğretim kimya dersi öğretim programı ile karşılaştırılarak incelenmesi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 10(1), 1-46. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1653684

Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı.

Erbilge, A. E. (2019). Türkiye, Kanada ve Hong Kong’un ortaokul matematik öğretim programlarının karşılaştırılması [Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.

Erdaş, E., Aksüt, P. ve Aydın, F. (2015). Fen ve teknoloji öğretim programlarının teknoloji okuryazarlığı boyutları açısından incelenmesi: Boylamsal bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 132-146. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2015.15.2-5000161316

Erdoğan, T. ve Gök, B. (2011). Türkiye, Finlandiya ve İrlanda ana dili öğretim programlarının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 1-19.

Erol M. ve Özdemir F. (2024). Returning to education after the earthquake in the perspective of teachers in provinces declared as disaster areas: problems and solution suggestions. Sakarya University Journal of Education, 14(1), 60-78. https://doi.org/10.19126/suje.1344573

Fidan, M. ve Debbağ, M. (2019). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi Öğretim Programı’nın teknoloji okuryazarlığı boyutları açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (50), 22-50. https://doi.org/10.21764/maeuefd.342552

Güneş, M. H. ve Aksan, Z. (2015). Türkiye ve Güney Kore biyoloji öğretim programlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(33), 20-41.

Gündoğan, A. (2017). 2015 Hayat Bilgisi dersi öğretim programının sosyal beceriler bağlamında incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 437-456.

Gürbüz, B. ve Duran, E. (2025). 2019 ve 2024 ilkokul 1. sınıf Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(1), 235-248. https://doi.org/10.16916/aded.1588643

Gürel, E., Nazlı, A. K. ve Yoltay, S. (2024, Şubat). Deprem okuryazarlığı: İletişimsel bir yaklaşım Bildiri sunumu. Anadolu 14. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Gaziantep.

Güzel, A. (2023). Deprem eğitiminin deprem farkındalığı üzerindeki etkisi. M. Öztürk & M. Kırca (Ed.), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası için akademik öneriler içinde (s. 475-481). Özgür Yayın Dağıtım.

Güzel, İ., Karataş, İ. ve Çetinkaya, B. (2010). Ortaöğretim matematik öğretim programlarının karşılaştırılması: Türkiye, Almanya ve Kanada. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(3), 309-325.

Gözükızıl, C., A. ve Tezcan, S. (2023). Cumhuriyet’in yüzüncü yılında Türkiye’de afetler: 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri. Kent Akademisi Dergisi 16(Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Turkey), 97-114. https://doi.org/10.35674/kent.1353445

Hays, W. (2007). Earthquakes. Stoltman, J. P., Lidstone, J., & Dechano, L. M. (Ed.). International perspectives on natural disasters: Occurrence, mitigation, and consequences içinde (s. 11-36). Springer Science & Business Media.

Hoffmann, R. ve Muttarak, R. (2017). Learn from the past, prepare for the future: Impacts of education and experience on disaster preparedness in the Philippines and Thailand. World Development, 96, 32-51. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2017.02.016

İşeri, K. ve Baştuğ, M. (2024). Yeni Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi. International Journal of Language Academy, 4(13), 17-35. http://dx.doi.org/10.18033/ijla.428

İşler, N. K. (2023). İlkokul sosyal bilgiler dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma hedefleri ve yenilenmiş Bloom taksonomisi kapsamında incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 472-486. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1129679

Johnson, V. A., Ronan, K. R., Johnston, D. M., & Peace, R. (2016). Improving the impact and implementation of disaster education: Programs for children through theory‐based evaluation. Risk Analysis, 36(11), 2120-2135. https://doi.org/10.1111/risa.12545

Karaaslan, H. ve Çetin, T. (2025). Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi (6, 7 veya 8. sınıflar) öğretim programının disiplinlerarası öğretim açısından değerlendirilmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 12(1), 67-80. https://doi.org/10.33710/sduijes.1662378

Karaca, A. ve Yalçınkaya, E. (2024). Deprem okuryazarlığı. R. Sever (Ed.), Türkiye’de deprem eğitimi içinde (s. 445-470). Pegem Akademi.

Karahan, B. ve Şen, M. (2025). Uluslararası bakalorya diploma programı (IBDP) Türkçe A: Edebiyat ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Türk Dili ve Edebiyatı derslerinin müfredatlarının karşılaştırılması. Journal of Sustainable Education Studies, 6(2), 34-50.

Karakuş, S. ve Akbaş, Y. (2024, Eylül). 2018 ve 2024 Sosyal bilgiler dersi öğretim programlarının afet eğitimi açısından karşılaştırılması Bildiri sunumu. VI. Uluslararası Coğrafya Eğitimi Kongresi, İstanbul.

Karakuş, U. (2013). Depremi yaşamış ve yaşamamış öğrencilerin deprem algılarının, metafor analizi ile incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 97-116.

Karalı, Y., Palancıoğlu, Ö. V. ve Aydemir, H. (2021). Türkiye ve Singapur ilkokul fen bilimleri öğretim programlarının karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 866-888. https://doi.org/10.17679/inuefd.883126

Karaman, B. (2024). Bilim tarihi bağlamında 2018 ve 2024 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı analizi. Ulakbilge, 92, 112–119. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-12-92-02

Karatekin, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.

Kaya, N., Artvinli, E. ve Dönmez, L. (2023). Uluslararası afet risklerini azaltma standartlarına göre coğrafya öğretim programı: bir içerik analizi. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 50, 24-49. http://dx.doi.org/10.32003/igge.1275501

Kaya, M. F. (2011). Türkiye ve Almanya’daki coğrafya öğretim programlarının karşılaştırılması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(1), 57-78.

Kaya, M. F., ve Tomal, N. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 49-65.

Kırtak, V. N. ve Er, K. O. (2011). Türkiye ve Malezya fizik öğretim programlarının karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 312-336.

Kimura, R., Hayashi, H., Kobayashi, K., Nishino, T., Urabe, K., & Inoue, S. (2017). Development of a “disaster management literacy hub” for collecting, creating, and transmitting disaster management content to increase disaster management literacy. Journal of Disaster Research, 12(1), 42-56.

Kitamura, Y. (2014). The possibility of holistic safety education in Japan: From the perspective of education for sustainable development (ESD). International Association of Traffic and Safety Sciences, 38(1), 40-47. https://doi.org/10.1016/j.iatssr.2014.05.004

Koç, E. S. (2021). Türkçe Dersi öğretim programları ile okuma becerileri Öğretim Programı’nın uluslararası okuma yeterlikleri bağlamında incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 50(230), 169-193. https://doi.org/10.37669/milliegitim.702775

Köstekçi, E. ve Üstünyer, Ç. (2024). Güncellenen hayat bilgisi ve sosyal bilgiler dersi öğretim programlarında afetler konularının yer alma durumunun incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 27-40.

Kuzu, O., Toptaş, V. ve Göçer, V. (2025). Türkiye yüzyılı maarif modeli perspektifinde 2018 ve 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Journal of Kirsehir Education Faculty, 26(1). https://doi.org/10.29299/kefad.1545275

Laçin Şimşek, C. (2007). Turkish children’s ideas about earthquakes. Online Submission, 2(1), 14-19.

Lankshear, C., & Knobel, M. (2007). Sampling “the New” in new literacies. M. Knobel ve C. Lankshear (Ed.), A new literacies sampler içinde (s.1-24). Peter Lang.

Mamur, N. ve Köksal, N. (2016). Görsel sanatlar dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi bağlamında incelenmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5(3), 732-747. https://doi.org/10.14686/buefad.v5i3.5000197591

McBride, B. B., Brewer, C. A., Berkowitz, A. R., & Borrie, W. T. (2013). Environmental literacy, ecological literacy, ecoliteracy: What do we mean and how did we get here? Ecosphere, 4(5), 1-20.

Mengi, A. (2019). Sosyal bilgiler ders kitabı ve öğretim programının engellilik açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 707-736. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.529379

Mızrak, S. (2018). Eğitim, afet eğitimi ve afete dirençli toplum. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 56-67.

Öcal, A. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde deprem eğitiminin değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 169-184.

Özdemir, K. (2017). Tarih dersi Öğretim Programı’nın değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 2(4), 240-257.

Özdemir, Ü., Ertürk, M., Güner, İ. ve Koca, K. (2001). İlköğretimde “deprem ve depremin zararlarından korunma yolları”nın önemi. Doğu Coğrafya Dergisi, 7(7), 109-131.

Özgül, İ. (2021). Müzik dersi öğretim programının Avrupa yeterlilikler çerçevesi ve Türkiye yeterlilikler çerçevesi açısından incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 18(43), 6806-6838. https://doi.org/10.26466/opus.962013

Özmen, Z. ve Baki, A. (2019). 5-8. sınıf matematik Öğretim Programı’nın istatistik okuryazarlığı bağlamında incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(2), 1063-1082. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.603569

Öztürk, E. ve Coşkun, Y. D. (2022). Türkiye ve Kanada ortaöğretim matematik dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 188-202. https://doi.org/10.34056/aujef.1014046

Öztekin, A. ve Er, K. O. (2014). Ortaöğretim 10. sınıf kimya dersi öğretim programı’nın değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(1), 128-152. https://doi.org/10.12973/nefmed.2014.8.1.a6

Öztürk, C. ve Kafadar, T. (2018). 2018 sosyal bilgiler öğretim programının değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 112-126. https://doi.org/10.24315/tred.550508

Özüdoğru, F. ve Adıgüzel, O. C. (2015). İlkokul 2. sınıf İngilizce Öğretim Programı’nın değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(11), 1251-1276. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8692

Ronan, K. R. ve Towers, B. (2014). Systems education for a sustainable planet: Preparing children for natural disasters. Systems, 2(1), 1-23. https://doi.org/10.3390/systems2010001

Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç. ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250, https://doi.org/10.33400/kuje.843306

Savran, C. B., ve Çetin, T. (2024). Tarihsel bağlamda sosyal bilgiler öğretim programlarında doğal afet kavramının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 28(3), 838-851. https://doi.org/10.20296/tsadergisi.1420504

Solmaz, G. ve Özel, A. (2012). Türkiye’de deprem tekrarlanma zamanının tahmini ve neotektonik bölgelere göre depremselliğin markov zinciri ile incelenmesi. Çankaya University Journal of Science and Engineering, 9(2), 2, 125-138.

Sözcü, U. ve Aydınözü, D. (2019). Doğal afet okuryazarlığı bağlamında öğretim programlarındaki afetlerle ilişkili kazanımların incelenmesi. Turkish Studies-Educational Sciences, 14(5), 2639-2652. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.32675

Sözcü, U. (2019). Öğretmen adaylarının doğal afet okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. [Doktora tezi, Kastamonu Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden erişilmiştir.

Sözcü, U. (2020). Deprem okuryazarlığı. Geoced, http://www.geoced.org/wp-content/uploads/2020/05/geoCED_ sayi5_USOZCU_DepremOkuryazarligi.pdf adresinden erişilmiştir.

Sözen, E. (2019). The earthquake awareness levels of under graduate students. Journal of Pedagogical Research, 3(2), 87-101. https://doi.org/10.33902/JPR.2019254175

Sözen E. ve Genç M. (2023). Investigation of the relationship between university students’ earthquake knowledge levels and sustainable earthquake awareness. Türk Deprem Araştırma Dergisi 5(2), 148-165, https://doi.org/10.46464/tdad.1288571

Şahan, C. (2024). Türkiye özelinde doğa kaynaklı afetlere yönelik bir araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 414-428. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1176360

Şahin, H. ve Aykaç, N. (2019). Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de ilkokullarda uygulanan yabancı dil öğretim programlarının karşılaştırılması. Millî Eğitim Dergisi, 48(1), 571-594.

Şanlı, C. ve Kırkeser, S. (2025). Mekânsal düşünme becerisinin 2024 coğrafya dersi Öğretim Programı’ndaki yeri ve program bileşenleriyle ilişkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 14(1), 197-210. https://doi.org/10.30703/cije.1514088

Şeker, B. D. (2023). Doğal afetlerin göç üzerindeki etkileri: depremler ve Türkiye. Göç Dergisi, 10(2), 173-187.

Şen, Ö. (2017). Matematik dersi ortaokul öğretim programlarının karşılaştırılması: 2009-2013-2017. Curr Res Educ, 3(3), 116-128

Tay, B. ve Baş, M. (2015). 2009 ve 2015 yılı hayat bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 341-374.

Tazefidan, K. (2024). Deprem travmasının birey ve toplum ilişkisine etkisi üzerine bir inceleme. Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi Psikoloji Dergisi, 2(1), 61-75.

Topaloğlu, M. Y. ve Kıyıcı, F. B. (2015). Fen bilimleri programlarının karşılaştırılması: Türkiye ve Avustralya. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(2), 344-363. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.1082000266

Turan, S. (2019). 2018 sosyal bilgiler Öğretim Programı’nın disiplinlerarası yapısının incelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies. 2(2), 166-190.

Türksever, Ö. (2021). Öğretmen adaylarının deprem farkındalıkları ile depreme karşı hazırlık durumu düzeyleri arasındaki ilişki. Journal of History School, 53, 2681-2701. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.51799

UNESCO (1958). Recommendation concerning the International Standardization of Educational Statistics. In Records of the general conference, 10th session. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000382008 adresinden erişilmiştir.

UNESCO (1978). Recommendation concerning the International Standardization of Educational Statistics. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000114032.page=183

UNESCO (2005). Aspects of literacy assessment. Topics and issues from the UNESCO expert meeting, https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000140125

Üredi, P., Özbilen, A. G. ve Üredi, L. (2025). Fen bilimleri ve matematik dersi öğretim programlarının disiplinlerarası öğretim bağlamında incelenmesi: Fen bilimleri-matematik entegrasyonu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (74), 596-617. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1399801

Varol, A. (2019). Afet yönetimi, afet eğitimi ve afet farkındalığı: Amerika örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 193-204.

Yağan, S. A. (2020). Avustralya ve Türkiye ilkokul matematik öğretim programlarının karşılaştırılması. Mediterranean Educational Research Journal/Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(33). https://doi.org/10.29329/mjer.2020.272.14

Yalçın, A. ve Tural, A. (2023). 21. yüzyıl becerileri ışığında sosyal bilgiler Öğretim Programı’nın incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 8(1), 1-9.

Yaşar, E. ve Abakay, U. (2025). Beden eğitimi ve spor dersi öğretim programlarını değerlendirmeye yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(2), 1039-1058. https://doi.org/10.21547/jss.1623433

Yenisey, S. ve Açık, F. (2025). Türkçe öğretim programlarının (2019 ve 2024 Maarif Modeli) temel dil becerilerinin değerlendirilmesi bakımından karşılaştırılması. Academic Journal of Education and Social Sciences, 2(1), 28-37. https://doi.org/10.5281/zenodo.15511408

Yıldırım, A. ve Şimşek, M. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.

Yılmaz, H. ve Şenel, M. (2025). İlkokul öğretim programlarında yer alan afet temasının incelenmesi. Journal of Elementary Education: Theory and Practice (JELEDU), 3(1), 1-50. https://doi.org/10.5281/zenodo.15089546

Yüzbaşıoğlu, M. K. (2025). Sürdürülebilir yaşam için eğitim: 2024 yılı fen bilimleri dersi Öğretim Programı’nın sürdürülebilir kalkınma açısından değerlendirmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (63), 928-946. https://doi.org/10.53444/deubefd.1576551

URL-1: https://deprem.afad.gov.tr/event-statistics

URL-2: http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-verileri/yillik-deprem-haritalari/

URL-3: https://sozluk.gov.tr

URL-4: https://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx

URL-5: https://orgm.meb.gov.tr/

URL-6: https://mufredat.meb.gov.tr/

İndir

Yayınlanmış

2025-06-23

Nasıl Atıf Yapılır

Himmetoğlu, İbrahim, & Aksoy, B. (2025). Öğretim Programlarının Deprem Okuryazarlığı Bağlamında İncelenmesi. Heterotopic View, 3(1), 1–31. https://doi.org/10.5281/zenodo.15712590

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri