Eğitim Paydaşlarının Görüşlerine Göre 2018 Yılı Felsefe Dersi Öğretim Programının Güçlü ve Zayıf Yönleri
Özet Görüntüleme: 63
/ 
PDF İndirme: 39
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13374167Anahtar Kelimeler:
Felsefe, Felsefe eğitimi, Öğretim programı, Zayıf ve güçlü yönler, Eğitim paydaşlarıÖzet
Bu çalışmanın amacı; felsefe öğretmenlerinin, felsefe ve program geliştirme alanı akademisyenlerinin, felsefe ve program geliştirme alanları ile ilgili derneklerin temsilcilerinin 2018 felsefe dersi öğretim programının güçlü ve zayıf yönlerine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Çalışma nitel araştırma modelinin olgu bilim (fenomenoloji) yöntemine dayalı olarak tasarlanmıştır. Bu doğrultuda 30 felsefe öğretmeni, 10 felsefe alanı akademisyeni, 10 program geliştirme alanı akademisyeni ve 4 dernek temsilcisi ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilerek bulgulara ulaşılmıştır. Eğitim paydaşlarının görüşlerine göre felsefe dersi öğretim programının güçlü yönleri; felsefe eğitiminin iki sınıf (10 ve 11.sınıflar) ve alana (disiplin ve tarihsel) ayrılması, kazanım ve içeriğin yeterli ve anlaşılır olması, felsefeye özgü becerilerin kazandırılması, düşünce tarihini öğretmesi, öğrenciyi aktif hale getirmesi, felsefi bakış açısı kazandırması üzerinde yoğunlaşmaktadır. Felsefe dersi öğretim programının zayıf yönleri olarak ise; 11. sınıf öğretim programının yoğun bilgi, kavram, tarihsellik içermesi, metinlerin anlaşılırlığının zor olması, dersin uygulama alanının azlığı, içeriğin ayrıntılı ve öğrenci seviyesine uygun olmaması, dersin yaşam ile bağının sınırlılığı, eğitim durumları, ölçme ve değerlendirme ögelerinin yetersizliği üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Elde edilen bulgular doğrultusunda; felsefe dersi öğretim programlarının eğitim durumları, ölçme ve değerlendirme öğelerinin güçlendirilmesi, öğretim programları ile ilgili çalışmaların geniş kapsamlı paydaş grubu ile yapılması, mevcut öğretim programları ile yeni hazırlanan öğretim programları karşılaştırılarak eksikliklerin, benzerliklerin iyi analiz edilmesi ve yeni öğretim programlarının da bu analize göre hazırlanması gibi önerilerde bulunulmuştur.
Referanslar
Akdağ, B. (2002). Ortaöğretimdeki felsefe derslerinin etkinliğinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 11-28.
Aslan, C. (2018). Türkiye’de felsefe eğitimi ve sorunları. Route Educational and Social Science Journal, 5(5), 158-170.
Beydoğan, H. Ö., Cihan, M. ve Taşdemir, A. (2006). Lise felsefe öğretim programlarının öğretmen ve öğrenci görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 17-37.
Biçer, B. (2010). Türkiye’de Cumhuriyet öncesi dönemde Türk okulları ile Amerikan kolejlerinde felsefe grubu derslerinin öğretimi (1839-1922). Zeitschrift für die Welt der Türken/ Journal of World of Turks, 2(3), 195-211.
Biçer, B. (2013). Öğretmen görüşlerine göre felsefe öğretim programı ve uygulama sürecinde karşılaşılan sorunlar. Akademik Bakış Dergisi, 38, 1-18.
Bolay, S. H. (2004). Felsefeye giriş. Akçağ.
Bülbül, M. (2018). 2009 Ortaöğretim felsefe dersi öğretim programı ile 2017 ortaöğretim felsefe dersi öğretim programın içeriksel açıdan değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Cumhuriyet Üniversitesi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. 12. Baskı. Pegem.
Çalkap, M. (2019). Ortaöğretim 10. ve 11. sınıf felsefe dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Rize-Artvin-Trabzon örneği) [Yüksek lisans tezi]. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
Demir, Ş. (2001). Felsefe grubu öğretmenlerinin programa ilişkin görüş ve düşünceleri [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
Demirel, Ö. (2015). Eğitimde program geliştirme, kuramdan uygulamaya. Pegem.
Durdukoca, S. F. (2011). Yeni ortaöğretim felsefe dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Malatya ili örneği). I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Özet Kitabı. Anadolu Üniversitesi. 5-8 Ekim 2011.
Dombaycı, M. A. (2008). Türkiye’de ortaöğretimde felsefe öğretiminin değerlendirilmesi [Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Dombaycı, M. A. (2013). Felsefe için öğretim programı ve öğretim programı için felsefe. B. Çotuksöken & H. Tepe (Ed.), Çocuklar için felsefe eğitimi içinde (s. 135-160). Türkiye Felsefe Kurumu.
Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Anı.
Erten, S. (2018). Ortaöğretim 11.sınıf felsefe dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Kayseri ili örneği) [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
Kale, N. (2021). Felsefiyat. Nobel Akademi Yayıncılık.
Karaaslan, D. (2012). Türkiye’de 1980 sonrası dönemde liselerde felsefe eğitimi (Kütahya ve Isparta örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
Kızıltan, Ö. (2012). Felsefe öğretimi sorunları ve yeni yaklaşımlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 334-342.
Kızıltan, Ö. ve İnanç, H. B. (2024). Ortaöğretim felsefe dersi (10.sınıflar için) öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri: Afyonkarahisar ili örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 508-524.
Koç, C. ve Bahadır, S. (2022). On birinci sınıf öğrencilerinin felsefe dersine yönelik tutumları ve öğretmenlerin aynasından öğrencilere bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 64, 612-645.
Koçer, H. (2019). 2018 felsefe öğretim programının öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Adana örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
Küçükahmet, L. (2009). Eğitim bilimine giriş. Nobel Akademi Yayıncılık.
Maarif Vekaleti (1924). 1924 Orta mektep ve lise müfredat programları’ liselerin ikinci devre müfredat programı. İstanbul: Matbaa Amirliği, Hicri 1340.
Maarif Vekaleti (1934). Lise müfredat programı. İstanbul: Devlet Matbaası.
Maarif Vekaleti (1957). Liselerin yeni müfredat programları hakkında. Tebliğler Dergisi, 20(976), 147-178.
MEB (1976). Felsefeye başlangıç. Tebliğler Dergisi, 39(1900), 333-334.
MEB (1992). Ortaöğretim kurumları felsefe dersi programı. Millî Eğitim Basımevi.
MEB (2009). Felsefe dersi öğretim programı. Millî Eğitim Basımevi.
MEB (2018). Felsefe dersi öğretim programı. Millî Eğitim Basımevi.
MEB (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli öğretim programları ortak metni. Millî Eğitim Bakanlığı.
MEB (2024a). Felsefe dersi öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı.
Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademi Yayıncılık.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks.
Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı (1985). Lise 3’üncü sınıf felsefe dersi öğretim programı. Tebliğler Dergisi, 48(2195), 359-361.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Pegem.
Şakar, Ö. (2014). Ortaöğretim felsefe dersi öğretim programları ve 2009 yılı programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Isparta örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
Şen, G. ve Savaş, B. (2022, Haziran). Lise Öğrencilerinin Felsefe Dersine Yönelik Tutumları. l. Ulusal İzmir Demokrasi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Öğrenci Kongresi’nde sunulmuş bildiri, İzmir Demokrasi Üniversitesi.
TTKB (2020). Öğretim programlarını değerlendirme rapor. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_08/24113242_ogretimprogramlari_dr.pdf sayfasından erişilmiştir.
TTKB (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli” yeni müfredat modeli taslağı kamuoyunun görüşüne açıldı.
https://ttkb.meb.gov.tr/www/turkiye-yuzyili-maarif-modeli-yeni-mufredat-taslagi-kamuoyunun-gorusune-acildi/icerik/598. sayfasından erişilmiştir.
Ünsal, S. ve Korkmaz, F. (2017). Felsefe dersi öğretim programındaki kazanımların farklı taksonomiler bağlamında incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 948-967.
Varış, F. (1996). Eğitimde program geliştirme: teori ve teknikler. Alkım.
Warburton, N. (2016). Felsefeye giriş. Alfa.
Yalçın, M. (2004). Ortaöğretim kurumlarından felsefe grubu derslerinin öğretimi ve sorunları [Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Heterotopic View
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
