Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Ayrımcılıksız Bir Sosyal Hizmet Sistemi Mümkün Mü?
Özet Görüntüleme: 202 / PDF İndirme: 189
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.12187295Anahtar Kelimeler:
Ayrımcılık yasağı, Uluslararası sözleşmeler , Ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet , PolitikalarÖzet
Bireylerin doğuştan ya da sonradan elde ettiği insani haklar bulunmaktadır. Bu insani hakların gerçekleştirilmesi için eşitlik ve ayrımcılık yapılmaması ilkelerine riayet edilmelidir. Ayrımcılığın yapılmasındaki nedenler dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebepler gibi temel kavramlardır. Bu kavramlar değerlendirilerek bu çalışmada uluslararası sözleşmelerde, yasalarda ve Türk hukukunda ayrımcılık yasağına değinilerek sözleşmelerin ve yasaların maddeleri açıklanmıştır. Sözleşme ve yasalarda yer alan maddeler sosyal hizmet bağlamında değerlendirilerek ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet uygulamasına yer verilmiştir. Ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet uygulaması ayrımcılığın tanımından farklı olarak dezavantajlı gruplar üzerinde mikro, mezo ve makro boyutlarda çalışmalarını gerçekleştirmektedir. Bu bilgiler ışığında ayrımcılık yasağı ve uluslararası sözleşmelerde ayrımcılık yasağı konusu değerlendirilmiştir.
Referanslar
Akkuş, P., ve Kılıcaslan, C. (2016). Türkiye’de hetero patriyarkalsistem baskısı altında LGBT’lerin sosyal hizmet ihtiyaçları. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 14 (56), 28-54.
Akdemir, D. (2015). Ayrımcılıkla mücadele: Çingenelere yönelik ayrımcılık kapsamında pozitif ayrımcılık uygulamalarına eleştirel bir yaklaşım [Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Hacettepe Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://www.openaccess.hacettepe.edu.tr/xmlui/handle/11655/1238
Alparslan, A. M., Çetinkaya Bozkurt, Ö., & Özgöz, A. (2015). Problems of women workers and gender discrimination in organization. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Economics and Administrative Sciences Faculty, 2(1), 66-81.
Altınordu, F. (2010). 1982 Anayasasına göre ayrımcılık yasağı. [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi] Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=CCxDZ9T_z0fQb7RqsDAbzQ&no=BVvLXj1SKAxVWa0TI9tPbw
Arslan, Y. G. (2006). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa insan hakları mahkemesi kararları bağlamında ayrımcılık yasağı. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/42020.pdf
Bayır, D. (2018). Eşitlik, ayrımcılık, ırkçılık. Konferans Çevirmenleri Dergisi, 71.
Bozoğlan, M. (2019). Sosyal mesafenin önyargı ve ayrımcılık üzerine etkisi: Türkiye'deki Türk, Kürt ve Arap etnik grupları üzerine bir çalışma. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] İstanbul Üniversitesi.
Bora, A. (2016). Kadınların sınıfı: Ücretli ev emeği ve kadın öznelliğinin inşası. İletişim Yayınları.
Burke, B., & Harrison, P. (1998). Anti-oppressive practice. Social Work: Themes, İssues and Critical Debates, 229-239.
Cankurtaran, Ö., ve Beydili, E. (2016). Ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet uygulamasının gerekliliği üzerine. Toplum ve Sosyal Hizmet, 27(1), 145-159.
Çaha, H., Çaha, Ö., ve Yılmaz, E. S. A (2016), Türkiye’de Cam Tavan Sendromu Hizmet Sektöründe Kadın, KADEM-Kadın ve Demokrasi Derneği.
Çalık, T. (2016). Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmeleri kapsamında insan haklarının korunması. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24(1), 69-120.https://doi.org/10.15337/SUH.2017.7
Çiftçi, M. (2019). Baskı karşıtı sosyal hizmetin Türkiye'de uygulanabilirliği. Sosyal Çalışma Dergisi, 3(1), 1-14.
Cemlyn, S., & Briskman, L. (2003). Asylum, children’s rights and social work, Child and Family Social Work, 8, 163–78.
Chung, Y. B. (2001). Work discrimination and coping strategies: conceptual frameworks for counseling lesbian, gay, and bisexual clients. The Career Development Quarterly, 50(1), 33-44.
Çoban, R. (2017). Sosyal adalet, eşitlik ve sosyal hizmet. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 252-260.
Çotuksöken, B. (2010). İnsan Hakları ve Felsefe. Papatya Yayıncılık.
Danso, R. (2009). Emancipating and empowering de-valued skilled immigrants: What hope does anti-oppressive social work practice offer?. British Journal of Social Work, 39(3), 539-555. https://doi.org/10.1093/bjsw/bcm126
Demir, A. (2007). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde ve Türk Hukuku’nda ayrımcılık yasağı. [Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi]. Selçuk Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/handle/123456789/9736/
Doğan, E. T. (2015). İşgücü piyasasında cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılığının sosyal politika açısından değerlendirilmesi. Çalışma Hayatında Ayrımcılık ve Ayrımcılığa Karşı Mücadele, 57-76.
Emre, O. (2010). İş ilanlarında ayrımcılık: Kocaeli ili örneği [Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
Elverdi, E. (2022). Avrupa insan hakları mahkemesi kararları ve Avrupa Birliği ayrımcılık yasağı direktifleri çerçevesinde Türkiye insan hakları ve eşitlik kurumu kanunun bir değerlendirmesi. Yasama Dergisi, 45. 95-120.
Eren, E. Y. (2016). Geçici koruma statüsü ve Türkiye’deki suriyelilere sağlanan hizmetlere ilişkin bir değerlendirme. Middle East Journal of Refugee Studies, 1(2),109-139. https://doi.org/10.12738/mejrs.2016.1.2.0004
Erikli, S. (2020). Çalışma yaşamında toplumsal cinsiyet ayrımcılığının görünümü. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 39-60.
Gutmundur, H. (2008). Discrimination and tolerance in historical perspective. Pisa University Press.
Geisen, T. (2006). Kimlik ve tanınma söylemi. Felsefelogos Yayınları.
Gümüş Dönmez, F., & Aylan, S. (2022). Social-psychological background of discrimination and ıts reflections on tourism içinde D.Gursoy ve S. Çelik (Ed.), Routledge Handbook of SocialPsychology of Tourism.
Güven, Z., ve Dönmez, F. G. (2023). Ayrımcılık türleri, nedenleri ve sonuçları: Otel çalışanlarının bakış açısıyla bir inceleme. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 20(2), 288-307.
Hamilton, D., Goldsmith, A. H., & Darity, W. (2009). Shedding light on marriage: The ınfluence of skin shade on marriage for black females, Journal of Economic Behavior & Organization, 72, 30–50.https://doi.org/10.1016/j.jebo.2009.05.024
Havig, K., & Byers, L. (2019). Truth, reconciliation, and social work: A critical pathway to social justice and anti-oppressive practice. Journal of Social Work Values and Ethics, 16(2), 70-80.
Hatiboğlu, B. (2011). Sosyal hizmet etiğinde radikal yansımalar. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22(1), 147-163.
Healy, L. M. (2004). Strengthening the link: Social work with immigrants and refugees and international social work, Journal of Immigrant and Refugee Services, 2(1–2), 49–67. https://doi.org/10.1300/J191v02n01_04
Hoyt Jr, C. (2012). The pedagogy of the meaning of racism: Reconciling a discordant discourse. Social work, 57(3), 225-234.https://doi.org/10.1093/sw/sws009
İlkkaracan, İ. (2010). Uzlaştırma politikaları yokluğunda Türkiye emek piyasasında toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri. Emek piyasasında toplumsal cinsiyet eşitliğine doğru iş ve aile yaşamını uzlaştırma politikaları. Metis Yayınevi.
İleri, Ü. (2016). Sosyal politikalarda kadın ve cinsiyet ayrımcılığı ile ilgili başlıca uluslararası ve ulusal hukuki düzenlemeler. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5 (12), 128-153.
Karan, U. (2012). Uluslararası insan hakları hukuku ışığında Türk Hukukunda ayrımcılık yasağı. [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=SunQJR7r8M4d2UA4HGmFeA&no=DatM8MSwci04_4OeMfyOmA
Kaya, L. K. (2017). Ten rengi ayrımcılığı: Afro-Türkler örneği. Sosyoloji Dergisi (35), 61-76.
Kayır, G. (2015). Sosyolojik değerlendirme: Lgbt bireyler açısından cinsiyet kimlikleri meselesi. Üç Aylık Hakemli Dergi: Eğitim, Bilim, Toplum, 13(51), 73-97.
Kaynak, R. (2017). Sosyal adalet, eşitlik ve sosyal hizmet. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (4), 252-260.
Koç, C. (2023). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi bağlamında ayrımcılık yasağı ve eşitlik ilkesinin etkin korunması üzerine bir değerlendirme. Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2), 751-785. https://doi.org/10.54704/akdhfd.1351016
Korkut, L. (2009). Ayrımcılık karşıtı hukuk. Adres Yayınları.
Levine, M. P., & Leonard, (1984). Discrimination against lesbians in the work force. Journal of Women in Culture and Society, 9 (4), 700-710. https://doi.org/10.1086/494094
Okitikpi, T., & Aymer, C. (2010). Key concepts in anti-discriminatory social work. Sage Publications.
Öner, A. (2015). Beyaz yakalı eşcinseller, işyerinde cinsel yönelim ayrımcılığı ve mücadele stratejileri. İletişim Yayınları.
Öztürk, K. (2014). Dezavantajlı gruplara yönelik ayrımcılık: Engellilerin çalışma hayatında karşılaştıkları ayrımcılık ve çözüm önerileri. ÇASGEM-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi.
https://www.csgb.gov.tr/media/35400/dezavantajli_gruplara_yonelik_ayrimcilik.pdf
Özyılmaz, H. (2010). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi bağlamında ayrımcılık yasağı ve 12 nolu protokolün getirdikleri. [Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi]. Kırıkkale Üniversitesi Açık Erişim Sistemi.
https://acikerisim.kku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12587 /15199
Payne, M. (2020). Modern social work theory. Bloomsbury Publishing.
Pettigrew, T. F. (1998). Intergroup contact theory. Annual review of psychology, 49 (1), 65-85.
https://doi.org/10.1146/annurev.psych.49.1.65
Pettigrew, T. F., Frederickson, G. M., Knobel, D. T., Glazer, N., & Ueda, R. (1982). Prejudice. Harvard University Press.
Reskin, B. F. (2000). Getting it right: Sex and race inequality in work organizations. Annual Review of Sociology, 26(1), 707-709.
Sakamoto, I., & Pitner, R. O. (2005). Use of critical consciousness in anti-oppressive social work practice: Disentangling power dynamics at personal and structural levels. British Journal of Social Work, 35(4), 435-452.
Sakamoto, I. (2007). An anti-oppressive approach to cultural competence. Canadian Social Work Review/Revue Canadienne de Service Social, 24(1), 105-114.
Şahin, V. (2014). Bilge Kadının aynadaki yüzü (Halide Edip Adıvar’ın romanlarında yapı ve izlek). Akçağ Yayınevi.
Şerif, O. (2016). Türkçe’de ana dil ve ana dili. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 2(1), 311-322.
Sheafor, B., & Horejsi, C. (2012). Sosyal hizmet uygulaması. Nika Yayınevi.
Statistics Canada (2005) Study: Canada’s Visible Minority Population in 2017. https://www.statcan.gc.ca/en/start adresinden 09.04.2024 tarihinde alınmıştır.
Strier, R. (2007). Anti-oppressive research in social work: A preliminary definition. British Journal of Social Work, 37(5), 857-871.https://doi.org/10.1093/bjsw/bcl062
Taşğın, N. (2021). Irkçılık ve ayrımcılığın önlenmesi: Türkiye’deki mevcut durum ve sosyal hizmet için öneriler. Toplum ve Sosyal Hizmet 32(1), 293-315. https://doi: 10.33417/tsh.738932
Tek, S. (2019). Irkçılık karşıtı sosyal hizmet uygulaması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 30(3), 1142-1165.
Timuçin, A. (2006). Ayrımcılık. Felsefelogos Yayınları.
Thompson, N. (2001). Anti-discriminatory practice. Palgrave.
Tochon, F. V. (2008). Dil ikilemini çözmek: Okullar neden uyum sağlamalı. Eğitim Bilim Toplum (Egitim Sen.), 6 (22), 130-143.
Türk Dil Kurumu (t.y.). Türk Dil Kurumu sözlükleri. 9 Nisan 2024 tarihinde https://sozluk.gov.tr/adresinden edinilmiştir.
Ültay, N., & Akyurt, H. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. İBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 188-201. https://doi.org/10.21733/ibad.871703
Üstün, K. T. (2017). Kamu hizmetine girişte ve yükselmede kadınlara pozitif ayrımcılık yapılması ve Avrupa’daki örnekler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (0). 93-124.
Valtonen, K. (2001). Social work with immigrants and refugees: Developing a participation-based framework for anti-oppressive practice. British Journal of Social Work, 31 (1), 113-120.https://doi.org/10.1093/bjsw/32.1.113
Yanardağ, M., ve Köksal, S. (2023). Göç ve sosyal hizmet. Akademisyen Kitabevi.
Yeşiladalı, B. (2008). Pusula. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Yeşiladalı, B., ve Ayata, G. (2011). Ayrımcılık Yasağı: Kavram, hukuk, izleme ve belgeleme. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Yıldırımalp, S. (2021). Ayrımcılık temelli dışlanma. Türkiye’de çalışma hayatında kadınlar. Sosyal Güvenlik Dergisi (Journal of Social Security), 11(2). 321-346.
Yıldız, C. (2012) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ayrımcılık yasağını düzenleyen 14. maddesinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla birlikte incelenmesi. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1), 127-150.
Yücel, E. (2015). Uluslararası ve Avrupa Konseyi belgelerinde, Avrupa Birliği ve Türk hukukunda ayrımcılık yasağı ve denetimi. [Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi]. YÖK Açık Bilim. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/96167
European Commission, Directorate-General for Justice and Consumers, (2015). Discrimination in the EU in 2015: report, European Commission.
https://data.europa.eu/doi/10.2838/499763
T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, (t.y.). TürkiyeCumhuriyeti Anayasası. Resmi Gazete (Sayı: 17863). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2709&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Heterotopic View
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.