5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabının Somut Olmayan Kültürel Miras Ögeleri Açısından İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 139 / PDF İndirme: 77

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.12181640

Anahtar Kelimeler:

Somut olmayan kültürel miras, Sosyal Bilgiler, Ders kitabı

Özet

Bu çalışma, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanan ve 2023-2024 eğitim öğretim yılında okutulan 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabındaki Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) unsurlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Yapılan araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış ve kitaptaki çeşitli unsurlar betimsel bir analizle incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Sözlü Gelenekler ve Anlatımlar'da 728, Gösteri Sanatları'nda 6, Toplumsal Uygulamalar, Ritüeller ve Şölenler'de 9, Doğa ve Evrenle İlgili Bilgi ve Uygulamalar'da 36 ve El Sanatları Geleneği'nde 5 olmak üzere toplamda 784 unsur tespit edilmiştir. Bu çalışma, ders kitabı aracılığıyla öğrencilere Somut Olmayan Kültürel Miras’ın önemini ve çeşitli yönlerini aktararak kültürel farkındalığı artırmayı hedeflemektedir. Sosyal Bilgiler dersi Somut Olmayan Kültürel Mirası Korunması Sözleşmesi'nin hedeflerini destekleyerek, öğrencilere Somut Olmayan Kültürel Miras’ın korunması ve taşıyıcılarının saygı görmesi gerektiği bilincini kazandırmayı amaçlamaktadır. Türk kültürünün unsurlarından yola çıkarak milli bilincin oluşturulmasına katkı sağlamak ve öğrencilere kültürel unsurların toplumları birbirinden ayıran özellikler olduğunu anlamalarını sağlamak da bu çalışmanın amaçları arasındadır (Millî Eğitim Bakanlığı [MEB], 2023). Çalışmanın sonuçlarına göre, öğrencilerin kültürel unsurların toplumları birbirinden ayıran özelliklerin ders kitabında yer aldığını kavrayacakları ve aynı zamanda kendi kültürlerinin dünya kültürel mirasına katkı sağladığı farkındalığının arttırması öngörülmektedir.

Referanslar

KaynakçaBatmaz, O., ve Yurtbakan, E. (2023). İlkokul Türkçe, hayat bilgisi vesosyal bilgiler ders kitaplarının kültürel miras unsurları açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(1), 1-21. https://doi.org/10.37217/tebd.1115153

Braun, V., and Clarke, V. (2013). Successful qualitative research: A practical guide for beginners. Sage.

Demir, Y., ve Atasoy, E. (2018). 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının (2017) değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 753-780.

Demirezen, S., ve Aktaş, G. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin somut olmayan kültürel miras öğretimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(30), 413-434.

Deveci, H. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kültürden yararlanma: Öğretmen adaylarının kültür portfolyolarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 2-18.

Evirgen, Ö. F., Özkan, J., ve Öztürk, S. (2023). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu sosyal bilgiler 5. sınıf ders kitabı. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yayınları.

Guba, E. G. (1981). Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Technology research and development, 29(2), 75-91.

Gündüz Alptürker, İ., Gök, T., ve Alptürker, H. (2021). Somut olmayan kültürel miras farkındalığının bilinirlik ve deneyimleme açısından değerlendirilmesi. Milli Folklor, 17, 16-31.

Gürkan, B. (2015). Sosyal bilgiler ders kitaplarının somut olmayan kültürel miras açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.

Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel yayınevi.

Lincoln, Y. S., and Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.

Millî Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar).

Oğuz, M. Ö. (2018). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir? Geleneksel.

Özbaş, M., ve Çulha Özbaş, B. (2022). Ortaokul sosyal bilgiler öğretim programına ve ders kitaplarına yansıyan somut olmayan kültürel miras unsurları. Diyalektolog – Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, (31), 75-98.

Özkan, U. B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi Yayıncılık.

Pehlivan, A. (2015). Açık ve örgün eğitim sosyal bilgiler ders kitapları ve öğretim programında somut olmayan kültürel miras ögelerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.

Türker, A., ve Çelik, İ. (2012). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının turistik ürün olarak geliştirilmesine yönelik alternatif öneriler. Yeni Fikir Dergisi, 4(9), 86-98.

Ulutaş, B. (2017). Doküman analizi. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (s. 279-297). Anı.

Unesco (t.y.). Somut olmayan kültürel mirasın korunması sözleşmesi, 10 Mayıs 2024 tarihinde edinilmiştir.

https://www.unesco.org.tr/Pages/181/177/

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Şeçkin Yayıncılık.

Yücel Batmaz, N. ve Biçici, G. (2021). Türkiye’de somut kültürel mirasın korunması üzerine bir alan araştırması: Kırıkkale-Delice örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 4(1), 97-110.https://doi.org/10.33712/mana.827589

İndir

Yayınlanmış

2024-06-21

Nasıl Atıf Yapılır

Akkaya Yılmaz, M., Aktaş , S., & Kabalay, F. (2024). 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabının Somut Olmayan Kültürel Miras Ögeleri Açısından İncelenmesi. Heterotopic View, 2(1), 35–44. https://doi.org/10.5281/zenodo.12181640

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri